Σαν σήμερα στις τέχνες…
1747 Το ορατόριο του Γκέοργκ Φρίντριχ Χέντελ «Ιούδας Μακαβαίος» κάνει πρεμιέρα στο Κόβεντ Γκάρντεν του Λονδίνου.
1784 Το Κουιντέτο για πιάνο, Κ. 452, του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ κάνει πρεμιέρα στη Βιέννη.
1804 Ο Γιόζεφ Χάιντν αναγορεύεται σε επίτιμο δημότη της Βιέννης για το φιλανθρωπικό του έργο.
1849 Ο Ρίχαρντ Βάγκνερ διευθύνει την 9η Συμφωνία του Μπετόβεν στη Δρέσδη. Μεταξύ των ακροατών βρίσκεται και ο πάπας του Αναρχισμού Μιχαήλ Μπακούνιν, ο οποίος συγχαίροντας τον μαέστρο Βάγκνερ μετά τη συναυλία, του λέει: «Ακόμα και αν όλα τα πράγματα καταστραφούν στο μέλλον, αυτό το έργο τέχνης πρέπει να μείνει ανέπαφο, ακόμα και με κίνδυνο της ζωής μας».
1873 Ο Τζουζέπε Βέρντι στα διαλείμματα των προβών της «Αΐντα» στη Νάπολη γράφει το Κουαρτέτο για έγχορδα σε μι, το μοναδικό του έργο δωματίου. Το παρουσιάζει στους φίλους και συνεργάτες του στο δωμάτιο του ξενοδοχείου του. Αργότερα, θα πει: «Δεν ξέρω αν είναι καλό ή κακό, αλλά ξέρω ότι είναι κουαρτέτο».
1890 Το διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «Εξοχική Λαμπρή» πρωτοδημοσιεύεται στην «Εφημερίδα».
1905 Η διεύθυνση του Ωδείου της Αγίας Πετρούπολης αποβάλλει όσους σπουδαστές συμμετείχαν στα επεισόδια διαμαρτυρίας της 31ης Μαρτίου και απολύει τον καθηγητή και συνθέτη Νικολάι Ρίμσκι – Κόρσακοφ για την κριτική που της άσκησε. Η Ρωσία εκείνη την εποχή βρισκόταν σε επαναστατικό αναβρασμό.
1913 Το μουσικό έργο του Μανουέλ ντε Φάλια «La Vide Breve» παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο κοινό.
1927 Αποσπάσματα από τον «Θαυμαστό Μανδαρίνο» του Μπέλα Μπάρτοκ παρουσιάζονται στο Σινσινάτι.
1929 Κάνει πρεμιέρα στους κινηματογράφους η μικρού μήκους ταινία του Λουίς Μπουνιουέλ «Ένας ανδαλουσιανός σκύλος», σε σενάριο Σαλβαδόρ Νταλί, που θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα του σουρεαλισμού στο χώρο της 7ης τέχνης.
1937 Η όπερα του Τζιανκάρλο Μενότι «Amelia goes to ball» κάνει πρεμιέρα στη Φιλαδέλφεια.
1944 Εγκαινιάζεται το θέατρο «Ολύμπια», επί της οδού Ακαδημίας, έδρα της Λυρικής Σκηνής μέχρι το 2017. Πρώτη παράσταση, η «Ρέα» του Σπυρίδωνος Σαμάρα.
1955 Ο Τζορτζ Μάρτιν, μετέπειτα μάνατζερ των Beatles, αναλαμβάνει υπεύθυνος ρεπερτορίου της Parlophone.
1955 Κυκλοφορεί το άλμπουμ του Φρανκ Σινάτρα «In the Wee Small Hours».
1961 Οι Beatles αρχίζουν τις εμφανίσεις τους στο Top Ten Club του Αμβούργου. Θα παίξουν για 92 συνεχόμενα βράδια.
1964 Κυκλοφορεί το νεανικό μουσικό περιοδικό «Μοντέρνοι Ρυθμοί»
1966 Η Pye Records κυκλοφορεί το πρώτο σινγκλ του Ντέιβιντ Μπόουι με τίτλο «Do Anything You Say».
1966 Οι Troggs ηχογραφούν τη μεγάλη επιτυχία τους «Wild Thing» στο Λονδίνο.
1969 Οι Beach Boys μηνύουν τη δισκογραφική τους εταιρεία Capitol, επειδή τους χρωστά 2 εκατομμύρια δολάρια από τα δικαιώματα των τραγουδιών τους.
1970 50 μουσικοί ηχογραφούν τα ορχηστρικά μέρη των τραγουδιών των Beatles «The Long And Winding Road» και «Across the Universe».
1970 Ο συναυλιακός χώρος Earls Court στο Λονδίνο, λαμβάνει πάνω από ένα εκατομμύριο αιτήσεις αγοράς εισιτηρίων για τις έξι συναυλίες που πρόκειται να δώσουν οι Rolling Stones στη βρετανική πρωτεύουσα.
1973 Ο Τζον Λένον και η συμβία του Γιόκο Όνο δημιουργούν ένα νέο κράτος, χωρίς σύνορα και νόμους. Το ονομάζουν «Νουτόπια» και ο εθνικός του ύμνος είναι… η σιωπή.
1974 Η Λυρική Σκηνή παρουσιάζει σε πανελλήνια πρώτη την όπερα του Μπιζέ «Αλιείς Μαργαριταριών».
1976 Οι Buzzcocks δίνουν την πρώτη συναυλία τους στο Πολυτεχνείο του Μπόλτον.
1976 Κλέφτες μπαίνουν στο σπίτι του κιθαρίστα των Pink Floyd Ντέιβιντ Γκίλμορ και αφαιρούν κιθάρες αξίας 7.000 λιρών.
1981 Η σύνθεση του Λούκας Φος «Νυχτερινή Μουσική για τον Τζον Λένον» για κουιντέτο χάλκινων πνευστών και ορχήστρα κάνει πρεμιέρα στη Νέα Υόρκη.
1985 Ο Ντέιβ Λι Ροθ αφήνει τους Van Halen για να ακολουθήσει σόλο καριέρα.
1989 Οι Bangles ανεβαίνουν στο Νο1 του αμερικανικού πίνακα επιτυχιών με το τραγούδι «Eternal Flame».
1989 Η Μαντόνα ανεβαίνει στο Νο1 του αγγλικού πίνακα επιτυχιών με το άλμπουμ «Like A Prayer».
2000 Οι Santana ανεβαίνουν στο Νο1 του αμερικανικού πίνακα επιτυχιών με το τραγούδι «Maria Maria».
2004 Οριστικός νικητής της δικαστικής διένεξης με τον Τζίμη Πανούση αναδεικνύεται ο Γιώργος Νταλάρας, καθώς το Ποινικό Τμήμα του Αρείου Πάγου απορρίπτει την αίτηση αναίρεσης της καταδίκης σε πεντάμηνη φυλάκιση, που έχει επιβληθεί στον πρώτο. Η δικαστική διαμάχη των δύο γνωστών καλλιτεχνών χρονολογείται από το 1997, όταν ο Τζίμης Πανούσης, κατά τη διάρκεια μουσικού προγράμματος, εμφάνιζε τον Γιώργο Νταλάρα να τραγουδά σε βιντεοκλίπ και με ειδική μίξη εικόνας εμφανιζόταν να τρέχουν χρήματα από το στόμα του.
2007 Οι Modest Mouse ανεβαίνουν στο Νο1 του αμερικανικού πίνακα επιτυχιών με το άλμπουμ «We Were Dead Before the Ship Even Sank». Στο δίσκο συμμετέχει και ο πρώην κιθαρίστας των Smiths, Τζόνι Μαρ, που εντάχθηκε στο συγκρότημα τον Μάιο του 2006.
2015 Το Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου 2014 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον συγγραφέα Σάκη Σερέφα, για το έργο του «Δρόμο παίρνω, δρόμο αφήνω» των εκδόσεων «Μεταίχμιο».
2017 Ο Μπομπ Ντίλαν παραλαμβάνει τελικά το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, σε μία συνάντηση κεκλεισμένων των θυρών με τα μέλη της σουηδικής Ακαδημίας, η οποία τον τίμησε για την ποίησή του. Ο αμερικανός βάρδος της ροκ μουσικής βρισκόταν στη Στοκχόλμη για δύο συναυλίες. Ωστόσο, παραμένει το μυστήριο όσον αφορά την εκφώνηση της λεγόμενης «ομιλίας αποδοχής» του βραβείου, που μπορεί να έχει οποιαδήποτε μορφή, να είναι για παράδειγμα ένα τραγούδι. Κάθε νικητής πρέπει να εκφωνήσει αυτή την ομιλία, γνωστή και ως «διάλεξη Νόμπελ», μέσα σε έξι μήνες μετά την τελετή απονομής των βραβείων –δηλαδή, ο Ντίλαν έχει προθεσμία γι’ αυτό μέχρι και τη 10η Ιουνίου.
Γεννήσεις:
1697 Αββάς Πρεβό, Γάλλος μυθιστοριογράφος («Μανόν Λεσκό»).
1767 Αλί Μπέι , λογοτεχνικό ψευδώνυμο του ισπανού συγγραφέα ταξιδιωτικών εντυπώσεων Ντομίνγκο Μπαντία.
1866 Φερούτσιο Μπουζόνι, ιταλός πιανίστας και συνθέτης.
1868 Εντμόν Ροστάν, γάλλος συγγραφέας. («Σιρανό ντε Μπερζεράκ»)
1883 Αλεξάντρ Αλεξαντρόφ, Σοβιετικός (Ρώσος) συνθέτης ιδρυτής της περίφημης χορωδίας του Κόκκινου Στρατού (μετέπειτα Συγκρότημα Αλεξαντρόφ).
1902 Μαρία Πολυδούρη, ελληνίδα ποιήτρια από την Καλαμάτα, γνωστή και από το δεσμό της με τον ομότεχνό της Κώστα Καρυωτάκη.
1913 Μέμος Μακρής, διακεκριμένος έλληνας γλύπτης.
1920 Τοσίρο Μιφούνε, ιάπωνας ηθοποιός.
1929 Μίλαν Κούντερα, γαλλο-τσέχος μυθιστοριογράφος, δοκιμιογράφος, θεατρικός συγγραφέας και ποιητής, από τους σημαντικότερους λογοτέχνες του ύστερου 20ου αιώνα. («Η Αβάσταχτη Ελαφρότητα του Είναι»)
1931 Ρολφ Χόχουτ, γερμανός θεατρικός συγγραφέας.
1932 Ντέμπι Ρέινολντς, αμερικανίδα ηθοποιός.
1937 Γιλμάζ Γκιουνέι, από τους κορυφαίους τούρκους σκηνοθέτες. («Ο τοίχος», «Ο Δρόμος»)
1939 Άλι ΜακΓκρόου, Αμερικανίδα ηθοποιός.
1940 Κάτια Αντωνοπούλου, ελληνίδα συγγραφέας.
1940 Γκρασιέλα Παρακευαΐδη, αργεντινή συνθέτρια, ελληνικής καταγωγής, μαθήτρια του Ιάννη Ξενάκη.
1941 Τομ Σίπλεϊ, αμερικανός μουσικός, μέλος του φολκ-ροκ ντουέτου Brewer & Shipley.
1942 Παύλος Τάσσιος, έλληνας σκηνοθέτης του κινηματογράφου.
1945 Τζον Μπαρμπάτα, αμερικανός ντράμερ, μέλος των συγκροτημάτων Turtles, Jefferson Starship και C.S.N&Y.
1946 Ρόνι Λέιν, άγγλος μπασίστας, μέλος των συγκροτημάτων Small Faces, Faces και Jeff Beck Group.
1948 Τζίμι Κλιφ, τζαμαϊκανός τραγουδιστής της ρέγκε. («Many rivers to cross»)
1948 Σάιμον Κόουι, άγγλος κιθαρίστας, ιδρυτικό μέλος του φολκ-ροκ συγκροτήματος Lindisfarne.
1949 Τζιλ Σκοτ – Χίρον, αμερικανός ποιητής και μουσικός.
1952 Μπίλι Κάρι, άγγλος κιμπορντίστας, ιδρυτικό μέλος των Ultravox.
1953 Μπάρι Σόνενφελντ, αμερικανός σκηνοθέτης.
1954 Τζιανκάρλο Αντονιόνι, διεθνής ιταλός ποδοσφαιριστής, η «σημαία» της Φιορντίνα.
1957 Μισέλ Φάις, έλληνας συγγραφέας.
1963 Γιάννης Σαββιδάκης, έλληνας τραγουδιστής και ηθοποιός.
Θάνατοι:
1869 Αλεξάντερ Ντρέισοκ, τσέχος συνθέτης.
1917 Σκοτ Τζόπλιν, ο αποκαλούμενος και «βασιλιάς του Ragtime», μαύρος αμερικανός συνθέτης.
1972 Θανάσης Απάρτης, έλληνας γλύπτης.
1976 Μαξ Ερνστ, γερμανός σουρεαλιστής ζωγράφος και γλύπτης.
1984 Μάρβιν Γκέι, αμερικανός συνθέτης και τραγουδιστής της σόουλ και του rhythm & blues.
1987 Δημήτρης Ιωαννόπουλος, έλληνας θεατρικός συγγραφέας, σκηνοθέτης και σεναριογράφος.
1988 Δημήτρης Μαλαβέτας, έλληνας ηθοποιός. (Γεν. 13/1/1939)
1991 Μάρθα Γκράχαμ, αμερικανίδα χορεύτρια και χορογράφος.
1992 Νάιγκελ Πρέστον, άγγλος ντράμερ των Cult.
1994 Ρομπέρ Ντουανό, γάλλος φωτογράφος από τους πρωτοπόρους του φωτορεπορτάζ.
1996 Νίκος Τζόγιας, έλληνας ηθοποιός, που διακρίθηκε κυρίως στο θέατρο.
1998 Μιλτιάδης Καρύδης, διακεκριμένος έλληνας διευθυντής ορχήστρας.
2003 Θωμάς Γκόρπας, έλληνας συγγραφέας.
2004 Πολ Άτκινσον, άγγλος κιθαρίστας των Zombies.
2006 Χρύσα Ρωμανού, κορυφαία εικαστική καλλιτέχνις της γενιάς του 1960 και από τους σημαντικότερους εκφραστές του εικαστικού μοντερνισμού στη χώρα μας.
2010 Τζον Φορσάιθ, αμερικανός ηθοποιός, που έγινε γνωστός από το ρόλο του Μπλέικ Κάρινγκτον στην τηλεοπτική σειρά «Δυναστεία».
2017 Γεβγένι Γεφτουσένκο, ρώσος ποιητής.
2017 Ικουτάρο Κακεχάσι, ιάπωνας οργανοποιός, ιδρυτής της εταιρείας παραγωγής ηλεκτρονικών μουσικών οργάνων «Roland».
2018 Στίβεν Μπότσκο, Αμερικανός παραγωγός και σεναρογράφος, γνωστός από τις τηλεοπτικές σειρές «Το Αστυνομικό Τμήμα της Χιλ Στριτ» («Hill Street Blues») και «Οι δικηγόροι της Λος Άντζελες» («L.A Law»).
2019 Ραφαέλ Σάντσεθ – Φερλόζιο, Ισπανός λογοτέχνης, τιμημένος με βραβείο Θερβάντες το 2004. Στα ελληνικά κυκλοφορεί το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο «Ο Αλφανουί» («Industrias y Andanzas de Alfanhui»), με ήρωα ένα παιδί, που αναγκάζεται να πλανηθεί μόνο του, πέρα από κανόνες και τιμωρίες, γιατί ανακάλυψε ένα παράξενο και ακατανόητο αλφάβητο και αποβλήθηκε δια παντός από το σχολείο.
2020 Έλις Μαρσάλις, αμερικανός πιανίστας της τζαζ, πατέρας των τριών αδελφών Γουίντον, Μπράνφορντ και Ντέλφιο Μαρσάλις, που διαπρέπουν στην τζαζ.
2020 Μπάκι Πιτσαρέλι, αμερικανός κιθαρίστας της τζαζ, πατέρας του επίσης κιθαρίστα Τζον Πιτσαρέλι και του κοντραμπασίστα Μάρτιν Πιτσαρέλι.
Art Magazino 