Συνομιλία με την Όλγα Ποζέλη

Το ArtMagazino έχει την χαρά και την τιμή να φιλοξενεί την Όλγα Ποζέλη! Αφορμή η παράσταση “Confess/Εξομολογηθείτε” στην οποία πρωταγωνιστεί και σκηνοθετεί που παρουσιάζεται για δεύτερη χρονιά στο Θύαμις – ένα σπίτι για τις τέχνες, από 2 Οκτωβρίου έως 18 Δεκεμβρίου, κάθε Κυριακή στις 19.30. Οι διαχειριστές του blog Παναγιώτης Πετρόπουλος και Γιώργος Λιναρίτης συνομιλούν μαζί της σε μία εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη.

Καλησπέρα Όλγα, θα θέλαμε να μας μιλήσεις για την συγκεκριμένη “ιδιαίτερη” παράσταση, πως προέκυψε μιας και ιδέα – σύλληψη είναι δική σου, ποια ήταν η αφορμή δηλαδή για να γίνει και ποια η ανάγκη;

Παρατηρώ εδώ και πολλά χρόνια, την ανάγκη μας να εξομολογηθούμε. Σε φίλους, σε ψυχολόγους, σε δημόσια φόρουμ, σε παντελώς αγνώστους. Παρατηρώ ακόμη και την ανάγκη μας ως θεατές να ανακαλύψουμε – σε παραστάσεις performance και όχι σε κείνες του κλασσικού θεάτρου – αν αυτά που ειπώνονται είναι η αλήθεια των ηθοποιών και όχι μυθοπλασία. Η «αλήθεια» λοιπόν είναι θαρρείς η πρώτη μας ανάγκη. Κάπως έτσι ξεκίνησε αυτή η performance.

Ποιος είναι ο ρόλος που ενσαρκώνεις; Τι θα μας εξομολογηθεί η ηρωίδα;

Εγώ είμαι αυτή που καλωσορίζει τους θεατές, στο πρώτο δωμάτιο του σπιτιού. Είμαι αυτή που τους ταρακουνάει λιγάκι, κάνοντάς τους να προβληματιστούν πάνω στην τέχνη του θεάτρου αλλά και στην δική τους συμμετοχή σ’ αυτό. Θέλουμε θεατές που παίρνουν θέση στα πράγματα κι όχι θεατές που βουλιάζουν στην καρέκλα τους στο σκοτάδι και περιμένουν εμείς να κάνουμε όλη τη δουλειά!

Στην σύγχρονη κοινωνία οι άνθρωποι είναι ανοιχτοί στην “εξομολόγηση”; Θέλουν να μοιραστούν μέρος του εσωτερικού τους κόσμου με τους συνανθρώπους τους;

Είναι αξιοθαύμαστο το ότι οι άνθρωποι σήμερα είναι πολύ πιο έτοιμοι και πρόθυμοι να εξομολογηθούν. Οι ψυχολόγοι έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι του προσωπικού ταξιδιού του καθενός. Και εμείς οι ίδιοι, σαν συνέπεια έχουμε γίνει καλύτεροι ακροατές. Για μένα, το μοίρασμα των ουσιαστικών σκέψεών μας και των συναισθημάτων μας είναι λυτρωτικό.

Ο τίτλος της παράστασης είναι αρκετά ελκυστικός γιατί πιστεύουμε ότι πολλοί θέλουν να βλέπουν το εσωτερικό κόσμο του άλλου, κάτι σαν να κοιτάζουν από την κλειδαρότρυπα. Θα είναι κάτι τέτοιο αυτό που θα δούμε;

Τον Μάιο που πρωτοπαίξαμε το CONFESS, αυτό που μας ρωτούσαν οι περισσότεροι στο τέλος της performance ήταν αν οι ιστορίες μας ήταν πραγματικές. Αυτά τα θολά όρια ανάμεσα στην αλήθεια και την μυθοπλασία, μας γοητεύει και μας προχωρά.

Εμείς σαν θεατές που θα παρακολουθήσουμε αυτήν την παράσταση, τι πιστεύεις ότι θα αποκομίσουμε;

Θα είναι μία βιωματική εμπειρία. Θα είναι μια immersive experience όπως ονομάζονται αυτές οι παραστάσεις κάποια χρόνια τώρα στο εξωτερικό. Θα μεταμορφωθείτε από θεατές σε μάρτυρες.

Είσαι καλλιτεχνική διευθύντρια και ενεργό μέλος της πολυβραβευμένης Ομάδας Θεάτρου ΝΟΗΤΗ ΓΡΑΜΜΗ. Μίλησέ μας για αυτήν.

Από το 2000 που δημιουργήθηκε η ομάδα μας, η ΝΟΗΤΗ ΓΡΑΜΜΗ, βασικός μας στόχος είναι η αποκατάσταση της ισοτιμίας μεταξύ των διαφορετικών θεατρικών κωδίκων που συνθέτουν μία παράσταση (κείμενο, υποκριτική, σκηνογραφία, ενδυματολογία, κινησιολογία, μουσική, φωτισμοί κλπ). Δεν πιστεύουμε ότι κάποιος από τους παραπάνω κώδικες αποτελεί το επίκεντρο του παραστασιακού γεγονότος και οι υπόλοιποι απλώς τον πλαισιώνουν ή τον ενισχύουν. Αντίθετα, έχουμε την πεποίθηση ότι μια σύγχρονη παράσταση αποτελεί ένα πολυσύνθετο σύνολο πολλών και διαφορετικών αλλά απολύτως ισότιμων στοιχείων. Για τον λόγο αυτόν, οι παραγωγές μας έχουν περισσότερο τη λογική της σκηνικής σύνθεσης παρά μιας κλασικής θεατρικής παράστασης, όπου το δραματικό κείμενο ή οι ερμηνείες των ηθοποιών κατέχουν την πρωτοκαθεδρία. Υπό ένα τέτοιο πρίσμα, ο ρόλος του σκηνοθέτη δεν περιορίζεται στο να προτείνει απλώς μια ερμηνεία του δραματικού κειμένου και να διδάσκει τους ηθοποιούς, αλλά να σχεδιάζει και κατόπιν να συνθέτει ολόκληρο τον κόσμο της παράστασης μέσα από ένα σύνολο ετερόκλητων στοιχείων. Μια τέτοια προσέγγιση είναι φυσικό επόμενο να αναβαθμίζει τον ρόλο της εικόνας, κατά τρόπο που ν’ αποκαθίσταται η ισοτιμία της σε σχέση με τον λόγο.

Εκτός από ηθοποιός και σκηνοθέτης έχεις και την ρόλο του δασκάλου. Θα θέλαμε να μας πεις για αυτήν την τόσο σπουδαία δραστηριότητα.

Διδάσκω θέατρο στην Σχολή Μωραίτη, εννέα χρόνια τώρα. Τα παιδιά σου θυμίζουν από που ξεκίνησες, σε φέρνουν κοντά στο πρωτόγονο και πρωταρχικό, σου δίνουν την αγάπη τους χωρίς όρους, σε ξαφνιάζουν που κάποια πράγματα εκείνα μπορεί να τα γνωρίζουν καλύτερα!

Ένας καλλιτέχνης που είναι παράλληλα και καθηγητής, τι ερεθίσματα παίρνει από τους εφήβους και τους νέους ηθοποιούς;

Ως καλλιτέχνης και δημιουργός, καλείσαι να μιλήσεις για τα θέματα που καίνε τους ανθρώπους γύρω σου. Και οφείλεις να αφουγκραστείς κάθε ηλικία, κάθε γειτονιά, κάθε φύλο, κάθε μειονότητα. Να μιλήσεις για θέματα περιθωριοποιημένα ή αμφιλεγόμενα. Οι έφηβοι έχουν αυτήν την μοναδική ικανότητα – που τους προσφέρουν τα νιάτα τους – να σε ταρακουνήσουν. Και οφείλεις να τους ακούσεις. Σε ξυπνούν.

Εάν κάποιος θα σε έβαζε να ταξινομήσεις ή ακόμα και να διαλέξεις κάποια από τις δραστηριότητές σου ποια θα επέλεγες ή πως θα τις έβαζες στην σειρά; Εάν είναι εφικτό βέβαια. Ηθοποιός, σκηνοθέτης, καθηγήτρια; Ποια είναι πιο κοντά σε σένα;

Θα σας πω μόνον αυτό: Τα είκοσι δύο χρόνια που έχω την ομάδα, δεν έχω συμμετάσχει ως ηθοποιός μόνο σε δύο παραστάσεις. Και με πονάει αυτό! Οι δύο ιδιότητες λοιπόν, του σκηνοθέτη και του ηθοποιού, είναι ταυτόσημες. Αυτή του δάσκαλου/καθηγητή, συμπληρωματική.

Εκτός από την τωρινή παράσταση, τι περιμένουμε από την Όλγα να δούμε και τι από την ομάδα θεάτρου ΝΟΗΤΗ ΓΡΑΜΜΗ;

Η φετινή χρονιά είναι χρονιά επαναλήψεων. Μετά το CONFESS, θα ακολουθήσουν ΟΙ ΦΑΡΣΕΣ της Μαρίας Γουλή, που είχαν τελειώσει με απανωτά sold outs τον περασμένο Νοέμβρη. ΟΙ ΦΑΡΣΕΣ είναι μία κωμωδία που σχολιάζει και γελοιοποιεί τις μικροαστικές μας συνήθειες. Πάνω στην σκηνή, δύο γυναίκες κάνουν ακατάπαυστα τηλεφωνικές φάρσες και με τον τρόπο αυτό εκδικούνται για την κοινωνική αδικία την οποία υφίστανται στην δουλειά, στην προσωπική και ερωτική τους ζωή, καλώντας στην άλλη γραμμή έναν άνδρα, τον οποίο αναγκάζουν να μπει στη δική τους άνιση πραγματικότητα.

Ποιους καλλιτέχνες θαυμάζεις, θα ήθελες να συνεργαστείς με κάποιους στο μέλλον;

Θα σας πω ποιοι είναι οι καλλιτέχνες/δημιουργοί από το εξωτερικό που με σημάδεψαν. Η Pina Bausch, o Lloyd Newson των DV8, οι Complicite, o Sidi Larbi Cherkaoui, o Ohad Naharin της Batsheva Dance Company, οι Forced Entertainment, οι Peeping Tom, o Philippe Decouflé.

Από τους συναδέλφους μου πολλοί: Ο Κώστας ο Κουτσολέλος και η Βάσω Καμαράτου, η Μαρία η Μαγκανάρη, η Μαρία η Πανουργιά, και… και… και…

Τι είναι επιτυχία για σένα Όλγα;

Επιτυχία είναι να μπορείς να ασκείς την τέχνη σου όπως την ονερειρεύτηκες, χωρίς εκπτώσεις.

Κλείνοντας την συνέντευξη θα θέλαμε να μοιραστείς με τους αναγνώστες μας και κάτι πιο προσωπικό. Θα θέλαμε να μας πεις με τι θέλεις να ασχολείσαι στον ελεύθερό σου χρόνο και εάν υπάρχουν κάποια χόμπι.

Αγαπώ πολύ την λογοτεχνία και την ποίηση και για κλείσιμο θα σας χαρίσω ένα ποίημα που αγαπώ πολύ:

Wild Geese

by Mary Oliver

You do not have to be good.
You do not have to walk on your knees
for a hundred miles through the desert, repenting.
You only have to let the soft animal of your body
love what it loves.
Tell me about despair, yours, and I will tell you mine.
Meanwhile the world goes on.
Meanwhile the sun and the clear pebbles of the rain
are moving across the landscapes,
over the prairies and the deep trees,
the mountains and the rivers.
Meanwhile the wild geese, high in the clean blue air,
are heading home again.
Whoever you are, no matter how lonely,
the world offers itself to your imagination,
calls to you like the wild geese, harsh and exciting–
over and over announcing your place
in the family of things.