Ο στιχουργός, ηθοποιός, σεναριογράφος και θεατρικός συγγραφέας Πυθαγόρας Παπασταματίου γεννήθηκε στις 12 Απριλίου 1930 στο Αγρίνιο. Οι γονείς του ήταν και οι δύο από την Σάμο και είχαν γνωριστεί στην Σμύρνη, λίγο πριν την Καταστροφή της το 1922.
Όταν ξέσπασε ο δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, ο Πυθαγόρας τελείωνε το Δημοτικό Σχολείο. Το 1940 γράφτηκε στο οκτατάξιο Γυμνάσιο αρρένων Αγρινίου, την ίδια εποχή που ο αδερφός του ήταν στο αντάρτικο. Το Μάρτιο του 1944, ο δεκατετράχρονος Πυθαγόρας, μαθητής ακόμη, προσχώρησε στον ΕΛΑΣ και αγωνίστηκε ως τη μέρα που έφυγαν οι Γερμανοί. Αξιοσημείωτο δε ότι στη συνέχεια επέστρεψε και τελείωσε το Γυμνάσιο, όπου υπέγραφε τις εργασίες του μόνο ως «Πυθαγόρας». Όπως έλεγε χαρακτηριστικά: «Ένας είναι ο Πυθαγόρας, όλοι με ξέρουν, δε χρειάζεται το επώνυμο».
Μετά το Γυμνάσιο, το 1949, έφυγε για την Αθήνα, όπου φοίτησε στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών. Από τη Σχολή αποφοίτησε με άριστα. Εργάστηκε για λίγο στο θέατρο, γρήγορα όμως στράφηκε και επικεντρώθηκε (ιδίως από το 1958 και μετά) στη συγγραφή στίχων, επιθεωρήσεων και κινηματογραφικών σεναρίων.
Το 1964 γράφει το σενάριο και παίζει ως ηθοποιός στην ταινία «Κάθε λιμάνι και καημός», ενώ υπογράφει και το ομότιτλο τραγούδι σε μουσική Γιώργου Κατσαρού, μεγάλη επιτυχία της εποχής. Το 1972 με την προοπτική της δημιουργίας ενός ολοκληρωμένου δίσκου, έδωσε στο φίλο του Απόστολο Καλδάρα τον κύκλο τραγουδιών «Μικρά Ασία», που θα σημειώσει ρεκόρ πωλήσεων και θα ενταχθεί στις «100 Μεγαλύτερες Ηχογραφήσεις του αιώνα» της ΜΙΝΟS – EMI.
Έγραψε πάνω από 500 τραγούδια που αγαπήθηκαν, τραγουδήθηκαν και τραγουδιούνται μέχρι και σήμερα.
Μερικά από αυτά είναι:
Μετάνιωσες (Μουσική: Χρήστος Νικολόπουλος, Τραγούδι: Στέλιος Καζαντζίδης)
Κάθε λιμάνι και καημός (Μουσική: Γιώργος Κατσαρός, Τραγούδι: Πάνος Γαβαλάς-Ρία Κούρτη)
Όταν πίνει μια γυναίκα (Μουσική: Βασίλης Βασιλειάδης, Τραγούδι: Χαρούλα Αλεξίου)
Νύχτα στάσου (Τραγούδι: Λίτσα Διαμάντη)
Δεν υπάρχει ευτυχία (Μουσική: Γιώργος Κατσαρός, Τραγούδι: Λίτσα Διαμάντη)
Υπάρχω (Μουσική: Χρήστος Νικολόπουλος, Τραγούδι: Στέλιος Καζαντζίδης)
Κάτω απ΄το πουκάμισό μου (Τραγούδι: Στέλιος Καζαντζίδης)
Τέλι-τέλι (Τραγούδι: Χαρούλα Αλεξίου)
Δυο παλικάρια απ΄τό Αϊβαλί (Μουσική: Απόστολος Καλδάρας, Τραγούδι: Χαρούλα Αλεξίου)
Ο μαρμαρωμένος βασιλιάς (Μουσική: Απόστολος Καλδάρας, Τραγούδι: Χαρούλα Αλεξίου)
Τι να θυμηθώ τι να ξεχάσω (Μουσική:Απόστολος Καλδάρας, Τραγούδι: Γιώργος Νταλάρας)
Πέτρα Πέτρα (Μουσική:Απόστολος Καλδάρας, Τραγούδι: Γιώργος Νταλάρας)
Φταίμε κι οι δυο (Μουσική:Γιάννης Σπανός, Τραγούδι: Γιάννης Πάριος)
Θα με θυμηθείς (Μουσική:Γιάννης Σπανός, Τραγούδι: Γιάννης Πάριος)
Ήταν ο στιχουργός του πρώτου ελληνικού τραγουδιού στη Γιουροβίζιον το 1974 («Κρασί, θάλασσα και τ’ αγόρι μου» σε σύνθεση Γιώργου Κατσαρού και ερμηνεία Μαρινέλλας).
Ο Πυθαγόρας υπήρξε μανιώδης καπνιστής και αρνούμενος να πειθαρχήσει στις συστάσεις των ιατρών του, πέθανε αιφνίδια από έμφραγμα σε ηλικία μόλις 49 ετών, στις 13 Νοεμβρίου του 1979.
Αναφορές στον Πυθαγόρα:
Ο Άγγελος Αξιώτης γράφει στο βιβλίο του με τίτλο «Πυθαγόρας: 30 χρόνια τραγούδια»: «Όταν ήταν μαθητής της τελευταίας τάξης του Γυμνασίου, σε μια μαθητική παράσταση τον Μάρτη του 1948, του ανατέθηκε ο ρόλος του Παπαφλέσσα. Η ηθοποιία του έκαμε κατάπληξη. Ήταν αληθινός Παπαφλέσσας… Καταχειροκροτήθηκε. Πήρε έτσι το βάπτισμα του ηθοποιού».
Ο Κώστας Ασημακόπουλος θυμάται: «…το ζαχαροπλαστείο “Πέτρογραδ” του Νίκυ Γιάκοβλεφ με τους διαλεχτούς πίνακες και τ’ αξιόλογα έργα τέχνης στις προθήκες, αποτελούσε τόπο συνάντησης καλλιτεχνών. Εκεί, μαθητής ακόμα του Γυμνασίου, τον πρωτογνώρισα … και με τη λίγη κρίση μου σημάδεψα από τότε την ευγένεια που είχε. Κι ακριβώς αυτή η ευγένειά του, μαζί με την έμφυτη μουσικότητά του τον αξίωσαν, στα χρόνια που ακολούθησαν…»
Ο Απόστολος Καλδάρας αναφέρει: «Θα υπενθυμίσω μόνο το έργο του “Μικρά Ασία” που είχα την τύχη να μελοποιήσω εγώ, που συγκίνισε το πανελλήνιο και που… με τόσο μεγάλη μαεστρία, στα στενά πλαίσια ενός δίσκου βέβαια, επεξεργάστηκε το θέμα της Μικρασιατικής Καταστροφής».
Ο Στέλιος Καζαντζίδης είπε λίγο μετά τον θάνατο του Πυθαγόρα: «…θα ήταν ίσως πλεονασμός να μιλήσω για τον αξέχαστο Πυθαγόρα σαν στιχουργό. Ο άνθρωπος Πυθαγόρας θα μείνει πάντα στη μνήμη μου, στη θύμηση, στην καρδιά μου. Συναισθηματικός, ανιδιοτελής, καθαρός, φίλος. Μεγάλο το μέγεθος του καλλιτέχνη και του ανθρώπου, όπως μεγάλο και το κενό που άφησε ο χαμός του».
Art Magazino 